In Nederland hebben ruim 1 miljoen mensen diabetes. De zorgkosten hiervoor bedragen bijna 2 miljard euro per jaar. Obesitas kost de maatschappij zo’n 500 miljoen euro per jaar. Zorgkosten voor het bewegingsapparaat die voortkomen uit sporten en beroepsziekten bedragen respectievelijk 1,5 miljard en 800 miljoen euro per jaar. De hoogste tijd voor meer aandacht voor preventie, vindt Jan Haagen, directeur van het Expertisecentrum Voet & Beweging.
“Waarom gaan we pas voor onszelf zorgen als het te laat is?” Jan Haagen vraagt het zich dagelijks af. “Eigenlijk zou het normaal moeten zijn om regelmatig proactief een gezondheidscheck te laten doen. Momenteel besteedt de huisarts het merendeel van het spreekuur aan klachten rond het bewegingsapparaat. Als je wilt dat mensen die klachten voor zijn, zul je dus een preventieprogramma moeten aanbieden met impact voor een brede doelgroep. Hiermee bedoel ik een duurzame oplossing die voor iedereen toegankelijk en effectief is. Denk aan onze halfjaarlijkse controle bij de tandarts. Maar ook aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Hierdoor sterven zo’n 775 vrouwen per jaar minder aan deze ziekte.”
Totale keten
“Ons motto bij het Expertisecentrum is een leven lang soepel en gezond bewegen,” vertelt Jan. “Hiervoor hebben we een uitgebreide loopanalyse ontwikkeld. Vooral sporters maken er nu gebruik van om effectiever te bewegen en betere prestaties te behalen. In onze optiek is de loopanalyse een prima instrument om te integreren in bijvoorbeeld een tweejaarlijkse check up. We doen een uitgebreide intake waarin bijvoorbeeld ook lifestyle en voeding aan de orde komen, gevolgd door een lichamelijk onderzoek in combinatie met de loopanalyse.”
Tijdens het onderzoek staat de range of motion centraal: het bewegingsbereik van de gewrichten. Is dit bereik niet conform de norm, dan kan er sprake zijn van een blokkade of beperkte kracht. Dit verhoogt de kans op afwijkingen in het bewegen van knieën, romp, benen en voeten. In combinatie met de loopanalyse wordt het functioneren van gewrichten, bewegingsuitslagen en spierkracht tot in detail duidelijk. Jan: “We leggen de beweging vast in de totale keten en kunnen zo een gericht vervolgprogramma aanbieden.”
Unieke aanpak
Waarom is de loopanalyse van het Expertisecentrum anders dan bij andere aanbieders? “Onze aanpak is uniek omdat wij naar de mens als geheel kijken. Een orthopeed bijvoorbeeld zal nooit een advies geven over aangepaste voeding of andere zaken die met een gezondere levensstijl te maken hebben. De meeste specialisten kijken alleen lokaal naar de klacht en werken veelal beperkt samen met andere specialisten. Terwijl het zo goed zou zijn om te focussen op het beste en snelste resultaat. Dat kan alleen als er vooraf uitgebreid wordt uitgevraagd, bij voorkeur met gerichte geïntegreerde kennis van een triagist. Een voorbeeld: bij ons stelt de podotherapeut een behandelplan op voor preventieve voetzorg bij een diabetespatiënt. In dit plan zit direct een samenwerking met de huisarts, de praktijkondersteuner en de medisch pedicure. We organiseren dit onder één dak met een strakke planning. Dat is praktisch voor de klant en de behandelaars. We hebben dus een dienst in huis die zeker voor de huisarts interessant is om naar te verwijzen.”
Gezonde mindset
Mooi, zo’n onderzoek en een loopanalyse, maar wil de Nederlander er wel voor betalen? Jan: “mensen moeten zich ervan bewust worden dat hun gezondheid het belangrijkste is wat ze hebben. Dat besef is er meestal pas nadat het fout is gegaan. Er is nog te weinig urgentie, lijkt het. Terwijl voor iedereen al wel duidelijk is dat de zorg straks onbetaalbaar wordt als er niets verandert. Ik zie die beperkte urgentie ook in het onderwijs, waar gymlessen worden geschrapt en kinderen soms nauwelijks meer buiten komen. Terwijl het daar, in de schoolbanken, moet beginnen met een gezonde mindset. Het wordt niet voor niets gezegd: zitten is het nieuwe roken. Dat begint dus al vroeg, de jeugd beweegt te weinig.”
“Gelukkig zijn er al wel bewegingen in de maatschappij die aansporen tot een gezondere leefwijze. Bedrijven zijn zich steeds meer bewust van het kostenplaatje van een zieke medewerker, zo’n 250 euro per dag. Steeds meer organisaties bieden tegenwoordig collectieve sportabonnementen aan en kortingen op een fiets van de zaak. Verder blijft het aantal hardlopers en hardloopevenementen stijgen in ons land. Een prima ontwikkeling waaraan wij graag onze bijdrage leveren. We weten inmiddels hoeveel leed, blessures, tijd en geld je jezelf kunt besparen als je gewoon regelmatig aandacht besteedt aan je gezondheid.”