Heb je last van een zeurende pijn en stijfheid van de knie tijdens en na het sporten? Mogelijk heb je een jumper’s knee. Een aandoening die zijn naam dankt aan het feit dat hij veel voorkomt bij sporters die veel springen.
Je ervaart klachten zoals:
- (Een zeurende) pijn net onder of rond de knieschijf tijdens en na het sporten. De pijn begint is vooral voelbaar tijdens het sporten (bij springen, hardlopen), traplopen, langdurig zitten en autorijden;
- In het begin heb je vaak alleen pijn als je begint met de sportactiviteit. In een vergevorderd stadium is de pijn er ook in rust.
- Bij de onderkant van de knieschijf kan een zwelling zitten.
- Druk op de strekpees van de knie is pijnlijk. Ook doet het pijn als je je been tegen weerstand in strekt.
De jumper’s knee komt vooral voor bij sporters, met name bij volleyballers en basketballers. Vaak ontstaan de klachten tegen het einde van het sportseizoen door vermoeidheid en algemene overbelasting.
Medische termen voor een springersknie of jumper’s knee zijn
apexitis patellae,
en tendinopathie van de patellapees.
Uitleg
De kniepees (patellapees) loopt vanaf de onderkant van de knieschijf naar de voorkant van het scheenbeen. Sporten zoals atletiek, volleybal en basketbal doen een groot beroep op het strekapparaat van de knie. Als de belasting groter is dan de knie aankan, of als de knie niet in een rechte lijn beweegt, dan raakt de strekpees bij de aanhechting op de knieschijf overbelast. Dit begint vaak met acute overbelasting, waarbij heel kleine scheurtjes in de pees ontstaan. Het lichaam krijgt niet genoeg tijd om deze scheurtjes goed te herstellen voor een volgende training, waardoor er opnieuw microscheurtjes ontstaan. Uiteindelijk leidt dit tot een verminderde peeskwaliteit. Het gevolg daarvan is dat de pees minder sterk en minder goed belastbaar wordt en de kans op grotere beschadigingen toeneemt. Negeer je de pijn en ga je door met de trainingen, dan kunnen uiteindelijk verkalkingen in de kniepees ontstaan.
De pijn heeft invloed op de activiteiten die je doet. Op den duur kan zelfs de omvang van de bovenbeenspieren verminderen. Dat heeft weer gevolgen voor de kracht en coördinatie.
Oorzaken
- Veelvuldig hardlopen en springen;
- Te vaak of te intensief trainen;
- Standsafwijkingen van de voet, zoals platvoeten of holvoeten, knie of heup;
- Standsafwijking van de voeten bij het sporten;
- Een ongelijke belasting van de kniepees door zwakte van de spier aan de binnenkant van het bovenbeen;
- Verkorte bovenbeenspieren, met name de spieren aan de buitenkant van het bovenbeen;
- Groeispurt;
- Schoenen die ongeschikt zijn voor de trainingsondergrond of sportactiviteit;
- Lopen en trainen op een harde ondergrond;
- Stijf landingspatroon of verkeerde landingstechniek (door verminderde coördinatie);
- Anatomische afwijkingen in en om het kniegewricht, waardoor de knie minder belastbaar is.
Onderzoek
Als je een jumper’s knee hebt, maak je een afspraak met het Expertisecentrum Voet & Beweging. Hiervoor heb je geen verwijzing van je huisarts nodig.
In ons centrum heb je een afspraak met een van onze specialisten. Het doel van de afspraak is de oorzaak van de klacht te vinden en een gericht behandelplan te kunnen maken. Een loopanalyse is een vast onderdeel van het onderzoek.
Soms kan de specialist tijdens de afspraak direct achterhalen wat de oorzaak van de klacht is. In andere gevallen is aanvullend onderzoek nodig om te bepalen waar je precies last van hebt. Veel van dat aanvullend onderzoek kunnen we binnen ons centrum aanbieden, zoals echografie. Op een echo is goed te zien hoe de kniepees eraan toe is. Je hoeft voor een echo dus niet worden doorverwezen naar weer een andere zorgverlener. Voor vormen van onderzoek die wij niet in ons centrum bieden, kan de specialist een doorverwijzing naar het ziekenhuis adviseren.
Behandeling
Heb je last van een jumper’s knee? Dan zijn er de volgende behandelingen mogelijk:
- Voorlichting en advies over geschikte sportschoenen en gedoseerde sportbelasting;
- Individueel op maat gemaakte steunzolen of schoenaanpassingen;
- Fysiotherapie, met accent op oefentherapie en looptechniek;
- Soms: injecties met ontstekingsremmende medicijnen;
- In een enkel geval wordt gekozen voor operatie.
Verloop
De klachten ontstaan geleidelijk. Het herstel van de kniepees verloopt langzaam, omdat een pees slecht doorbloed is. Het duurt vaak enkele maanden voor de pees aantoonbaar sterker is geworden.
Leefregels
- Heb je last van een jumper’s knee, doseer dan de belasting.
- Kies tijdelijk voor een sport die minder belastend is voor de kniepees en die je zonder pijn kunt beoefenen, zoals fietsen, zwemmen of fitness. Soms is de pijn zo hevig dat je tijdelijk met je sport moet stoppen. Maar blijf wel in beweging. Dat is belangrijk om je basisconditie op peil te houden en verzwakking van de spieren en pezen tegen te gaan.
- Koelen na belasting geeft verlichting.
- Een patellabandje kan de pijn verminderen.
- Laat een deskundige jouw (sport-)schoenen beoordelen. Zijn die nog geschikt voor de belastende sportbeoefening?
