Zit op je enkel, voet of tenen een onderhuidse bobbel of knobbel? Dat kan een ganglion of cyste zijn, een veel voorkomende, goedaardige uitstulping.
Een ganglion is voelbaar of zichtbaar als een onderhuidse bobbel. Dat bobbeltje kan van grootte veranderen, maar ook spontaan verdwijnen. Vaak is het pijnloos. Maar soms geeft het klachten zoals:
- Pijn of een zeurend gevoel, vooral in het begin, bij bepaalde bewegingen of bij krachtige inspanning van de voet of enkel;
- Bewegingsbeperking, tintelingen of krachtsverlies. Meestal komt dit doordat de uitstulping op aangrenzende pezen of zenuwen drukt.
- Ook kan het ganglion als ontsierend worden ervaren.
In de meeste gevallen komt een ganglion voor bij mensen tussen 20-40 jaar.
Uitleg
Een ganglion is een omkapselde holte, gevuld met een geleiachtige vloeistof. Meestal is het een zachte uitstulping ter grootte van een erwt, maar hij kan ook uitgroeien tot een zwelling ter grootte van een pruim. Hij verplaatst niet van plek. Een ganglion ontstaat vanuit het gewrichtskapsel of vanuit een peesschede die in de buurt ligt. Ganglion cysten ontstaan meestal aan de buitenkant van de enkel en de bovenkant van de voet of tenen.
Oorzaken
Een ganglion kan ontstaan door overbelasting of wanneer je vaak achter elkaar dezelfde beweging maakt. Niet altijd is de oorzaak duidelijk. Waarschijnlijk gaat het om een afwijking in het gewrichtskapsel of de peesschede, waardoor het mogelijk is dat het weefsel uitpuilt.
Onderzoek
Heb je last van een onderhuidse bobbel op je voet of enkel, maak dan een afspraak met het Expertisecentrum Voet & Beweging. Hiervoor heb je geen verwijzing van je huisarts nodig.
In ons centrum heb je een afspraak met een van onze specialisten. Het doel van de afspraak is de oorzaak van de klacht te vinden en een gericht behandelplan te kunnen maken.
Soms kan de specialist tijdens de afspraak direct achterhalen wat de oorzaak van de klacht is. In andere gevallen is aanvullend onderzoek nodig om te bepalen waar je precies last van hebt. Veel van dat aanvullend onderzoek kunnen we binnen ons centrum aanbieden, zoals echografie en een uitgebreide loop-/beweeganalyse met behulp van high speed camera’s. Je hoeft daarvoor dus niet worden doorverwezen naar weer een andere zorgverlener. Voor vormen van onderzoek die wij niet in ons centrum bieden, kan de specialist een doorverwijzing naar het ziekenhuis adviseren.
Behandeling
Een ganglion verdwijnt vaak spontaan. Daarom is afwachten een logische keuze. Maar als de cyste pijnlijk is, je belemmert in je dagelijks activiteiten of tintelingen en spierzwakte veroorzaakt, kan een behandeling nodig zijn. Ook kun je om cosmetische redenen voor een behandeling kiezen.
De volgende behandelingen zijn mogelijk:
- Hierbij wordt het ganglion met een injectienaald leeggezogen, waarna de holte met een corticosteroïd-preparaat wordt gevuld (een medicijn om ontstekingen tegen te gaan);
- Een enkel-voetbrace of individueel op maat gemaakte steunzool. Dit helpt wanneer het ganglion is veroorzaakt door overbelasting van een pees of gewricht;
- Hiermee wordt de druk van het ganglion afgehaald.
Verloop
De meeste ganglion cysten zijn in het begin pijnlijk, maar geven daarna verder geen klachten, op de uiterlijke verschijning na. Helaas komen ze na behandeling nogal eens terug. De kans hierop is na een punctie groter dan na een operatie.