Weleens gehoord van vetkamers of vetkussens in je voeten? En ooit geweten dat pijn aan je voeten kan komen door lekkage of andere beschadigingen aan die vetkussens? In dit artikel geven we tekst en uitleg over deze aandoening, die in de volksmond wel bekend staat als de ‘doorgezakte voorvoet’.

Vetkussen onder de voet? Nooit van gehoord…

Je bent je er niet van bewust dat je het hebt, tot er iets mee is. Zo is het ook met de vetkussens onder je voetzolen. Je voeten dragen je gewicht en moeten veel schokken kunnen opvangen. In je voet zit een sterke peesplaat, die van voorvoet naar hiel loopt. Deze peesplaat geeft stevigheid aan je voet en fungeert samen met het vetkussen tussen peesplaat en huid als schokdemper tijdens het lopen. Het vetkussen bestaat uit allemaal kleine kamertjes die zijn gevuld met vloeibaar vet, en van elkaar zijn gescheiden door elastisch bindweefsel. Samen vormen ze een beschermend matras van normaalgesproken zo’n 13-21 millimeter dik, dat ervoor zorgt dat je voeten grip hebben en zich kunnen aanpassen aan oneffen terrein.

Wat voor klachten kun je krijgen als dit vetkamersysteem beschadigd is?

Beschadiging kan ervoor zorgen dat de vetkamers lek raken of dat de kwaliteit ervan verslechtert. Het beschermende matras wordt dan dunner en de middenvoetsbeentjes of hiel(been) komen dichter bij de onderlaag te liggen. ‘Het lijkt wel alsof ik op mijn botten loop’, zeggen veel mensen. En die opmerking klopt inderdaad vaak aardig met de werkelijkheid. Daarnaast kunnen er klachten als een branderig gevoel, gevoelloosheid en pijnsensaties optreden. Dat komt doordat door het vetkamersysteem heel veel bloedvaten en zenuwen lopen. Raken de vetkamers beschadigd, dan triggert dit de gevoelszenuwen.

De slijtage aan de vetkamers verloopt in fasen. In het begin hebben mensen vooral last van een vermoeid en branderig gevoel onder de voorvoet. In een vergevorderde fase kun je last hebben van pijn in het centrum van de hiel, nachtpijn en voortdurend gevoelloze en pijnlijke voeten.

Wat is de oorzaak van beschadiging aan het vetkussen?

Hoe het komt dat de vetkamertjes lek raken, weet men nog niet zo goed. In ieder geval kunnen leeftijd, overbelasting en vaatafwijkingen een rol spelen. Bij het ouder worden neemt de kwaliteit van het bindweefsel af. De vetkamerwanden verliezen hun stevigheid. Hierdoor wordt de hele vetkamerstructuur zachter en dunner en neemt de schokdempende werking af. En het is bekend dat mensen met een beroep waarvoor ze veel moeten staan of lopen en mensen met overgewicht een grotere kans hebben op beschadigde vetkamers.

Hoe weet je of je klachten komen door schade aan het vetkussen?

De specialist begint met luisteren naar het verhaal van de cliënt en onderzoeken van voeten en onderbeen. Om het vetkamersysteem te kunnen bekijken doet de specialist ook een echografisch onderzoek van de voeten. Zo komt hij of zij erachter of de klachten worden veroorzaakt door het vetkamersysteem, of dat eerder gedacht moet worden aan bijvoorbeeld overbelasting van de peesplaat aan de onderkant van de voet, of aan een drukneuroom van Morton (een verdikking van een zenuw).

Wat kan eraan gedaan worden?

Het is niet mogelijk om de beschadigingen aan het vetkamersysteem te repareren. Wat kapot is, is kapot. De behandeling bestaat uit het creëren van een ‘alternatief vetkussen’ met behulp van steunzolen, schoenadvies of een schoenaanpassing. Dat neemt het probleem niet weg, maar maakt de klachten aanzienlijk draaglijker.